Parametry wody w akwarium – Zanieczyszczenia chemiczne wody morskiej

Utrzymanie wody akwariowej w równowadze i regulacja parametrów to podstawowy cel każdego akwarysty. parametry wody w akwarium to sprawa kluczowa przy hodowli ryb, ponieważ to one w znacznej części decydują o ich zdrowiu, żywotności, zdolności do rozmnażania. Nieodpowiednie parametry mogą spowodować, iż ryby staną się osowiałe, podatne na choroby, a u bardzo wrażliwych gatunków mogą doprowadzić także do śmierci. Prawidłowe parametry wody w akwarium są składową wielu czynników. Poniżej zaprezentowano krótkie opisy najważniejszych z nich.

Odczyn pH

Skala pH pokazuje, czy dana ciecz jest zasadowa, obojętna czy kwaśna. Wartość pH jest jednym z najbardziej istotnych, o ile nie najistotniejszym parametrem, który należy odpowiednio często kontrolować, aby zapewnić rybom warunki najbardziej zbliżone do naturalnych. Jego monitorowanie jest często zaniedbywane. W akwarium morskim, polecany jest stały elektroniczny pomiar pH, dzięki któremu po zdobyciu doświadczenia, można określić samemu co dzieje się w zbiorniku. Na pH wpływa szereg czynników, takich jak: fotosynteza, natlenienie czy obecność makroglonów. W efekcie tego, pH w zbiorniku morskim wykazuje dzienne wahanie pomiędzy 8, 0 a 8, 4. Ważnym jest dopilnowanie, aby poziom pH wody nie był wyższy, ponieważ pH które przekracza 8, 4 może oznaczać, iż do zbiornika dodaje się zbyt wiele wody wapiennej. Tak więc, jakie pH w akwarium jest najbardziej odpowiednie? Wskazany poziom pH waha się między 8, 2 a 8, 3.
Należy pamiętać, iż nie wolno zmieniać parametrów wody jeżeli znajdują się w niej ryby. Nagłe zmiany pH w akwarium mogą zaszkodzić jego mieszkańcom, dlatego trzeba wykonywać to etapowo.

Jak obniżyć pH w akwarium?
Najprostszą metoda obniżenia pH wody jest stosowanie w akwarium wody destylowanej lub wody uzyskiwanej z filtrów odwróconej osmozy. Mimo że te dwie metody działają na odmiennych zasadach, maja wspólny cel, którym jest usunięcie z wody substancji rozpuszczonych. Efektywność tych metod jest różna i zależy od wielu czynników. Istnieją także inne naturalne metody obniżania pH wody. Można użyć do tego torfu, który umieszcza się w filtrze, szyszki olchy czarnej wrzucanej bezpośrednio do zbiornika, liści dębu które umieszczamy w ten sam sposób co szyszki.

Twardość wody w akwarium

Twardość węglanowa (KH) jest miarą pojemności kwasowej wody i zdolności do stabilizowania pH korzystnego dla organizmów a akwarium. Zawartość soli węglanów i dwuwęglanów wapnia i magnezu, a także węglanu boru decyduje jakie KH w akwarium występuje w naszej hodowli. Najczęściej oscyluje wokół 7-10 dKH, ale przy dołożeniu preparatu magnezowego do reaktora wapiennego lub dozowaniu wody wapiennej i mikroelementów, może wzrosnąć nawet do 20 dKH. Najczęściej jednak utrzymuje się na poziomie 7-9 dKH. Jeżeli poziom jest wyższy niż 12 dKH należy wymienić połowę wody w akwarium na wodę odmineralizowaną lub osmotyczną. Jeżeli zaś wynik testu jest mniejszy niż 4 dKH, należy dolać do niej niewielką ilość substancji mineralnych.
GH w akwarium, czyli tak zwana twardość ogólna, to całkowita zawartość jonów wapnia i magnezu oraz innych jonów metali powodujących twardość wody. Są to związki bardzo słabo rozpuszczalne w wodzie, tworzące zawiesinę ulegająca wytrąceniu na przykład podczas gotowania osadzający się „kamień”. W akwarium zjawisko wytrącania również jest zauważane. Dochodzi do tego w miejscach o zwiększonym przepływie wody, a więc na szybach lub przedmiotach w pobliżu pomp i przewietrzaczy.
Optymalnym i najbardziej bezpiecznym poziomem zasolenia wody jest 1. 021 ppm, przy typowej mieszanej obsadzie ryb i bezkręgowców. W przypadku akwarium rafowego z symboliczną obsadą ryb i przewagą bezkręgowców, można utrzymywać zasolenie 1, 023 – 1, 024 ppm. Utrzymanie właściwego poziomu zasolenia jest niezmiernie ważne, gdyż bardzo łatwo spowodować jego wzrost lub obniżenie. Nawet jedna lub dwie podmiany wody na czystą z filtra RO, może spowodować obniżenie zasolenia do groźnego dla bezkręgowców poziomu (1, 014 – 1, 016 ppm). Kończy się to nagłym załamaniem kondycji koralowców a powrót do poprzedniego stanu może zabrać miesiące, a nawet lata. Należy używać dużych, szklanych gęstościomierzy, do sprawdzenia i wykalibrowania zaleca się używanie więcej niż jednego. Bardzo trudne w odczytaniu wyników są małe gęstościomierze spławikowe. Bardziej precyzyjny jest elektroniczny pomiar przewodności, z którego możemy odczytać poziom zasolenia. Przy zakupie nowego gęstościomierza warto zanurzyć go w wodzie z filtra RO – poziom odczytany na gęstościomierzu powinien wynosić zero ppm.

Amoniak w akwarium

Amoniak (NH3) jest to najgroźniejsza substancja toksyczna, która może pojawić się w wodzie. Jest gazem toksycznym, składającym się z z azotu i wodoru. Jest bezpośrednim efektem rozkładu zanieczyszczeń białkowych w wyniku braku odpowiedniej ilości bakterii nitryfikacyjnych. Jest to pierwsza faza biologicznego cyklu azotowego. Zmniejszona ilość bakterii nitryfikacyjnych z wiąże się z reguły z niedojrzałymi filtrami biologicznymi, zastosowaniem agresywnych leków lub pojawieniem się martwych zwierząt w akwarium. Amoniak pojawia się także po transporcie ryb w workach transportowych, w przypadku ryb niedługo wcześniej karmionych. Nawet niewielkie stężenie amoniaku w wodzie akwariowej jest groźne dla ryb i bezkręgowców.
Aby uniknąć zbyt wysokiego poziomu amoniaku w wodzie, należy odpowiednio często monitorować jego poziom tak, aby nie dopuścić do niebezpiecznego podniesienia tego parametru. Pomiary najczęściej wykonuje się przy pomocy testów, szczególnie w świeżo założonych zbiornikach, kwarantannie i w wodzie z transportu. W przypadku stwierdzenia obecności amoniaku należy postarać się go szybko pozbyć, następnie bardzo ostrożnie aklimatyzować rybę do nowej wody. Obniżanie poziomu amoniaku w gotowych zbiornikach można przeprowadzić za pomocą dużych podmian wody w ilości 50%, uruchomienia dodatkowego złoża zraszanego, jak też dozowania pożywek dla bakterii, np. Bactozyme czy Cycle.
Amoniak może przemienić się w akwarium w amon, zależy to bezpośrednio od odczynu pH wody.

Azotyny – NO2 w akwarium

Jest to drugi etap cyklu azotowego, a pierwszy etap rozkładu amoniaku przez bakterie nitryfikacyjne. NO2 jest również toksyczne, lecz jego pojawianie się a obniżanie poziomu amoniaku świadczy o rozpoczęciu pracy filtracyjnej. Podmiany wody nie są zbyt efektywne w jego usuwaniu, toteż muszą obejmować nawet do 80%. Jedyną metodą skutecznej redukcji NO2 jest posiadanie właściwego złoża filtracji biologicznej.
W dobrze zrównoważonym akwarium nie należy lekceważyć nawet niewielkiego wzrostu poziomu azotynów, gdyż jest to sygnał, mówiący o zachwianej równowadze biologicznej.

Azotany – NO3 w akwarium

Azotany są najmniej toksycznym związkiem, będącym trzecim etapem cyklu azotowego. Obecność azotanów w wodzie akwariowej, świadczy o dobrym funkcjonowaniu systemu biologicznemu i regeneracji odpadków w zbiorniku. Ryby przez krótki czas są w stanie znosić nawet 25 – 50 ppm, choć należy zadbać, aby w przypadku ryb poziom ten nie był wyższy niż 10 ppm. Poziom NO3 łatwo obniżyć poprzez podmianę wody. Z czasem rolę denitryfikatora przyjmuje żywa skała i poziom NO3 staje się niewykrywalny przez testy akwarystyczne lub ostatecznie utrzymuje się na poziomie 0 – 5 ppm.
Aby zachować odpowiedni poziom azotanów w wodzie, należy przestrzegać 3 zasad:
– nie podawać rybom zbyt dużo pożywienia,
– nie sadzić zbyt wielu roślin,
– regularnie, lecz częściowo zmieniać wodę (wystarczy 1/4 pojemności raz w miesiącu).

Fosforany

Największym problemem w akwarium morskim są fosforany. Pojawiają się one jako efekt karmienia zwierząt. Olbrzymie ilości fosforanów pojawiają się także wtedy, gdy nawet okresowo używamy do podmian wody: wodociągowej, zamiast tej z filtra RO. Fosforany można znaleźć również w suchych karmach dla ryb oraz w preparatach witaminowych. Fosforany są znakomitą pożywką do rozwoju niepożądanych glonów.
Przeciwdziałanie pojawiania się zbyt dużej ilości fosforanów w wodzie akwariowej polega na profilaktyce, do której zaliczamy: używanie wody z filtra RO, nie przerybianiu zbiornika i nie przekarmianiu zwierząt. Nawet bardzo niskie poziomy fosforanów (już niewykrywalne dla testów akwarystycznych) powodują wzrost ilości powstających glonów. Długofalowym i najbardziej skutecznym działaniem zapobiegającym powstawaniu fosforanów jest dozowanie wody wapiennej, czyli roztworu wodorotlenku wapnia.

Wapń w akwarium

Optymalnym poziomem wapnia w wodzie jest 400 – 450 ppm. Przy wyłącznej obsadzie rybnej i posiadaniu makroglonów, poziom ten może być obniżony do 400 ppm, zaś przy trudnych i twardych koralowcach – podniesiony nawet do 500 ppm. Ważne, by poziom wapnia był stabilny, a jego podwyższanie bądź obniżanie odbywało się stopniowo i powoli, np. w ciągu tygodnia czy dwóch.

Miedź

Miedź jest wysoce toksycznym związkiem, zabójczym dla bezkręgowców nawet w minimalnych ilościach. Zwykle pojawia się w akwarium przy stosowaniu preparatów leczniczych, opartych na siarczanie miedzi. Z tego względu, leczenie miedzią może odbywać się tylko i wyłącznie w pustych zbiornikach, pozbawionych jakikolwiek skał czy podłoża. Zastosowanie miedzi w zbiorniku z skałami sprawi, że zaabsorbują ją i bardzo powoli będą przenosić się do wody. Używanie węgla aktywowanego, stuprocentowe wymiany wody czy nawet używanie specjalnych absorberów miedzi nie spowoduje, że skały te będą się jeszcze nadawały się do akwarium rafowego. Proces dochodzenia takiej skały do stadium użycia w akwarium z obsadą wyłącznie rybną, może potrwać długie miesiące. Niebezpieczeństwo wprowadzenia miedzi do akwarium jest bardzo brzemienne w skutki, dlatego należy bardzo uważnie przestudiować skład leków, na wypadek obecności w ich składzie związków miedzi. Te ostatnie można wprowadzić do akwarium także innymi drogami, na przykład wtedy, gdy w instalacji wodociągowej używa się miedzianych rurek lub gdy dolewana do akwarium woda pochodzi z miedzianego destylatora.

Odpowiednia temperatura wody w akwarium

Optymalnym poziomem temperatury wody akwariowej jest 25 stopni Celsjusza. Dolnym tolerowanym poziomem są 24 stopnie, a górnym od 26 do 27. Z tego względu bardzo ważne jest używanie jak najbardziej precyzyjnych termometrów. Tanie termometry naklejane na szybę zbytnio oszukują na pomiarze i nie należy ich stosować, jeżeli zależy nam na utrzymaniu prawidłowych parametrów wody. Zalecany jest precyzyjny termometr laboratoryjny lub, co dużo wygodniejsze, elektroniczny pomiar. Bardzo wygodnym rozwiązaniem jest zainstalowanie sterownika temperatury.

Jakie testy do akwarium?

Istnieje wiele testów umożliwiających kontrolowanie konkretnych parametrów wody akwariowej. Na samym początku najlepiej zwrócić uwagę na to, jaką konkretnie posiada się wodę w akwarium. Do oceny pomogą takie testy jak: test pH, test na twardość ogólną i węglanową. za pomocą tych testów można także wyliczyć stężenie CO2 w wodzie. Kolejnym ważnym testem jest ten na określenie NO3. Pozwala on sprawdzić prawidłowość przebiegu procesów nitryfikacyjnych w akwarium. Warto również wykonywać test na PO4, ponieważ pozwoli on zadbać o poziom niezbędnego makroelementu niezbędnego dla prawidłowego rozwijania się roślin, szczególnie w przypadku zahamowania wzrostu.

Wnioski

Woda akwariowa jest miejscem rozwijania się wielu czynników. Aby wszystkie parametry wody były zawsze w jak najlepszej ilości, należy zaznajomić się z prawidłowymi wartościami poszczególnych czynników. Ważnym w utrzymaniu prawidłowych parametrów jest przeprowadzenie regularnych testów, a także podmiana wody w akwarium morskim. Należy pamiętać, iż niektóre parametry mają na siebie wpływ i występują wzajemne zależności.

mojarafa.pl Autor

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *